Lugdeeltjiemeter

Deeltjies (PM) is 'n deeltjiebesoedeling wat op 'n groot aantal maniere geproduseer word wat in meganiese of chemiese prosesse geklassifiseer kan word. Tradisioneel het die omgewingswetenskappe deeltjies in twee hoofgroepe PM10 en PM2.5 verdeel.

PM10 is deeltjies tussen 2,5 en 10 mikron (mikrometer) in deursnee ('n menslike haar is ongeveer 60 mikron in deursnee). PM2.5 is deeltjies kleiner as 2.5 mikron. PM2.5 en PM10 het verskillende materiaalsamestellings en kan van verskillende plekke af kom. Hoe kleiner die deeltjie hoe langer kan dit in die lug bly hang voordat dit gaan sit. PM2.5 kan van ure tot weke in die lug bly en baie lang afstande reis omdat dit kleiner en ligter is.

PM2.5 kan in die diepste (alveolêre) gedeeltes van die longe afdaal wanneer gaswisseling tussen die lug en jou bloedstroom plaasvind. Dit is die gevaarlikste deeltjies omdat die alveolêre gedeelte van die longe geen doeltreffende manier het om dit te verwyder nie en as die deeltjies wateroplosbaar is, kan hulle binne minute in die bloedstroom ingaan. As hulle nie wateroplosbaar is nie, bly hulle lank in die alveolêre gedeelte van die longe. Wanneer die klein deeltjies diep in die longe ingaan en vasgevang word, kan dit in sommige gevalle longsiekte, emfiseem en/of longkanker tot gevolg hê.

Die hoofeffekte wat verband hou met blootstelling aan deeltjies kan die volgende insluit: voortydige sterftes, verergering van respiratoriese en kardiovaskulêre siektes (aangedui deur verhoogde hospitaalopnames en noodkamerbesoeke, skoolafwesighede, verlies van werksdae en beperkte aktiwiteitsdae) verergerde asma, akute respiratoriese simptome, chroniese brongitis, verminderde longfunksie en verhoogde miokardiale infarksie.

Daar is baie variëteite van deeltjies besoedelstowwe in ons huise en kantore. Die van buite sluit in industriële bronne, konstruksieterreine, verbrandingsbronne, stuifmeel en talle ander. Deeltjies word ook gegenereer deur allerhande normale binnenshuise aktiwiteite wat wissel van kook, stap oor die mat, jou troeteldiere, bank of beddens, lugversorgers, ens. Enige beweging of vibrasie kan deeltjies in die lug skep!